Khốc liệt thế giới khởi nghiệp: Suốt 20 năm chỉ có 2 startup kỳ lân trở thành 'kẻ nổi loạn có quy mô', đạt doanh thu tỷ USD

Trong số các công ty Mỹ được thành lập trong 20 năm qua, chỉ có Meta và Uber đạt doanh thu hàng năm là 10 tỷ USD và dòng tiền hoạt động là 1 tỷ USD.

Theo dữ liệu từ Crunchbase, hơn 1.500 công ty tư nhân có định giá hơn 1 tỷ USD được mệnh danh là các startup kỳ lân. Thuật ngữ này được nhà đầu tư mạo hiểm Aileen Lee đưa ra lần đầu tiên vào năm 2013. Nhưng dù đã là kỳ lân thì những công ty như vậy vẫn phải tiếp tục phát triển, lớn dần lên hơn nữa.

OpenAI là ví dụ điển hình về một một công ty đã phát triển vượt trội như vậy. Nhưng ngày nay, việc làm sao để OpenAI nói riêng và các startup kỳ lân nói chung chuyển từ “kỳ lân con” sang “kỳ lân trưởng thành” ngày càng trở nên khó khăn hơn. Chưa kể, để làm được điều đó đòi hỏi điều gì, hoặc cần tới ai, vẫn là vấn đề gây tranh cãi.

Thời kỳ tiền rẻ và sự ủng hộ điên cuồng của các nhà đầu tư đã giúp những người sáng lập startup dễ dàng đạt được cột mốc huyền thoại này. Nhưng trong số các công ty Mỹ được thành lập trong 20 năm qua, chỉ có Meta và Uber đã chuyển sang thứ mà công ty tư vấn Bain & Company gọi là “kẻ nổi loạn quy mô”, với doanh thu hàng năm là 10 tỷ USD và dòng tiền hoạt động là 1 tỷ USD. Ngược lại, giai đoạn 1990-2003 đã sản sinh ra 6 “kẻ nổi loạn” như vậy, bao gồm Tesla, Amazon.com và Alphabet.

Mặc dù cơ hội để một công ty đạt được sự vĩ đại có vẻ thấp hơn, nhưng tiền vẫn tiếp tục đổ vào. Các kỳ lân ngày nay đã huy động được tổng cộng 1 nghìn tỷ USD – hơn 1/4 trong số đó được triển khai vào năm 2021, khi lãi suất của Mỹ về mức cơ bản là bằng 0. Sau khi đạt được mức định giá 157 tỷ USD trong tuần này, OpenAI là một trong những startup lớn nhất thế giới, chỉ sau chủ sở hữu TikTok là ByteDance và SpaceX của Elon Musk.

Nhưng không phải công ty nào cũng may mắn như OpenAI. Ít hơn 1% các công ty khởi nghiệp được các công ty đầu tư mạo hiểm rót tiền đã trở thành kỳ lân. Tồi tệ hơn, ngay cả những công ty đã có mác kỳ lân cũng chứng kiến tình trạng tồi tệ.